İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATI 5. MADDESİ B FIKRASI 2.BENDİNİN DANIŞTAYCA İPTALİ
T.C.
DANIŞTAY
8. DAİRE
E. 2005/4199
K. 2006/1740
T. 26.4.2006
• ANAGAYRİMENKULÜN KÜTÜĞÜNDE İŞYERİ OLARAK GÖSTERİLEN BAĞIMSIZ BÖLÜM ( Umuma Açık İstirahat ve Eğlence Yerinin Açılmasının ve İşletilmesinin Kat Maliklerinin Oyçokluğuyla Verecekleri Karara Bağlanamayacağı )
• İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATI ( Kütüğünde İşyeri Olarak Gösterilen Bağımsız Bir Bölümde Umuma Açık İstirahat ve Eğlence Yerinin Açılmasının ve İşletilmesinin Kat Maliklerinin Oyçokluğuyla Verecekleri Karara Bağlanamayacağı )
• UMUMA AÇIK İSTİRAHAT VE EĞLENCE YERİ AÇILMASI ( Kütüğünde İşyeri Olarak Gösterilen Bağımsız Bir Bölümde Kat Maliklerinin Oyçokluğuyla Verecekleri Karara Bağlanamayacağı - Mülkiyet Hakkına ve Çalışma Özgürlüğüne Aykırılığı )
• BAĞIMSIZ BÖLÜM ( Kütüğünde İşyeri Olarak Gösterilen - Umuma Açık İstirahat ve Eğlence Yerinin Açılmasının ve İşletilmesinin Kat Maliklerinin Oyçokluğuyla Verecekleri Karara Bağlanamayacağı )
634/m. 24
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik/m. 5/b-2
ÖZET : 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun "yasak işler" başlıklı 24. maddesinin birinci paragrafı hükmünden, anagayrimenkulün, kütüğünde mesken, iş veya ticaret yeri olarak gösterilen bağımsız bir bölümünde hastane, dispanser, klinik, poliklinik, ecza laboratuarı gibi müesseselerin kurulamayacağı, ayrıca anagayrimenkulün kütüğünde mesken olarak gösterilen bağımsız bir bölümünde maddenin ikinci paragrafında sayılan faaliyetlere, ancak kat malikleri kurulunun oybirliği ile alacağı bir kararla izin verilebileceği konusunun düzenlendiği, maddede bunun dışında bir sınırlama getirilmediği, esasen işyeri niteliğinde olan bağımsız bölümlerin 634 sayılı Yasanın 24. maddesi 2. paragrafı kapsamında bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, kütüğünde işyeri olarak gösterilen bağımsız bir bölümde, umuma açık istirahat ve eğlence yerinin açılmasının ve işletilmesinin kat maliklerinin oyçokluğuyla verecekleri karara bağlayan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına ilişkin Yönetmeliğin 5. maddesinin ( b ( fıkrasının 2. bendi mevzuata, mülkiyet hakkına ve çalışma özgürlüğüne uygun bulunmamaktadır.
Davanın Özeti : 10.08.2005 gün ve 25902 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına ilişkin Yönetmeliğin 5. maddesinin ( b ( fıkrasında yer alan "Tapuda iş yeri olarak görünen yerlerde, umuma açık istirahat ve eğlence yeri açılması durumunda, yönetim planında aksine bir hüküm yoksa, kat maliklerinin oyçokluğu ile aldığı kararın bulunması" kuralının; mevzuata ve hukuka aykırı olduğu öne sürülerek iptali istemidir.
Başbakanlığın savunmasının Özeti : Davaya konu Yönetmelik kuralıyla yeni bir düzenleme getirilmediği, aynı kuralın 30.12.1999 gün ve 23922 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan yönetmeliğin 21. maddesinde de yer aldığı, davaya konu düzenlemede hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığından istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
İçişleri Bakanlığının Savunmasının Özeti : Davaya konu düzenlemenin amacının, işyeri açacakları mağdur etmek olmadığı, mesken sahiplerinin haklarının korunmasını amaçlayan bu düzenlemenin hukuka uygun olduğu öne sürülerek, istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi Özdal ÖZEREN'in Düşüncesi : Davanın reddinin gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı Radiye TİRYAKİ'nin Düşüncesi : Dava, 10.08.2005 gün ve 25902 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin yönetmeliğin 5. maddesinin b fıkrasında yer alan "Tapuda iş yeri olarak görünen yerlerde, umuma açık istirahat ve eğlence yeri açılması durumunda, yönetim planında aksine bir hüküm yoksa, kat maliklerinin oyçokluğu ile aldığı kararın bulunması" hükmünün iptali istemiyle açılmıştır.
634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun Yasal İşler Başlıklı 24. maddesinin 2. paragrafında, ana gayrimenkulün kütükte mesken olarak gösterilen bağımsız bir bölümde sinema, tiyatro, kahvehane, gazino, pavyon, bar, kulüp, dans salonu ve emsal eğlence ve toplantı yerleri ve fırın, lokanta, pastahane, süthane gibi gıda ve beslenme yerleri ve imalathane, boyahane, basımevi, dükkan, galeri ve çarşı gibi yerlerin ancak kat malikleri kurulunun oybirliği ile vereceği kararla açılabileceği kurala bağlanmış, ancak tapuda işyeri olarak görünen bölümlerin belirtilen amaçla kullanılabilmesi için açık bir hükme yer verilmemiştir.
Aynı Kanunun 28, 29, 30, 31 ve 32. maddelerinin bir arada değerlendirilmesinden ise, bu kanuna tabi binaların kullanma amaç ve şeklinin yönetim planında gösterileceği ve binanın yönetiminin kat malikleri kurulunca alınan kararlara göre yürütüleceği ve kararların oyçokluğu ile alınacağı yolunda düzenlemeler yapıldığı görülmektedir.
Bu durumda, tapuda işyeri olarak gözükse bile bu işyerinde dava konusu yönetmeliğe tabi istirahat ve eğlence yeri açılabilmesinin kat maliklerinin oyçokluğu ile vereceği karara bağlı kılınmasında kamu yararı bulunmakta olup, bu hususu düzenleyen dava konusu yönetmelik maddesinde mevzuata ve hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenle hukuki dayanaktan yoksun olan davanın reddi gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince, duruşma için önceden belirlenen 26.04.2006 gününde davacı vekile ve davalı idarelerin temsilcilerinin geldikleri görülüp, taraflara usulüne uygun söz verilip sav ve savunmaları alındıktan ve Danıştay Savcısının düşüncesi dinlenip, duruşmaya son verildikten sonra işin gereği görüşüldü;
KARAR : Dava, 10.08.2005 gün ve 25902 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 5. maddesinin ( b ( fıkrasında yer alan "Tapuda iş yeri olarak görünen yerlerde, umuma açık istirahat ve eğlence yeri açılması durumunda, yönetim planında aksine bir hüküm yoksa, kat maliklerinin oyçokluğu ile aldığı kararın bulunması" kuralının iptali istemiyle açılmıştır.
TC. Anayasasının 124. maddesinde, Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerinin kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelik çıkarabileceği öngörülmüştür.
İşyeri açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin, Tanımlar başlıklı 4/g maddesinde "Umuma açık istirahat ve eğlence yeri; Kişilerin tek tek veya toplu olarak eğlenmesi, dinlenmesi veya konaklaması için açılan otel, motel, pansiyon, kamping ve benzeri konaklama yerleri; gazino, pavyon, meyhane, bar, birahane, içkili lokanta, taverna ve benzeri içkili yerler; sinema, kahvehane ve kıraathaneler; kumar ve kazanç kastı olmamak şartıyla adı ne olursa olsun bilgi ve maharet artırıcı veya zeka geliştirici nitelikteki elektronik oyun alet ve makinelerinin, video ve televizyon oyunlarının içerisinde bulunduğu elektronik oyun yerleri; internet kafeler, lunaparklar, sirkler ve benzeri yerleri" ifade ettiği, aynı Yönetmeliğin iptali istenilen, işyerlerinde aranacak genel şartlar başlıklı 5. maddesinde de, işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerlerinin taşıması zorunlu olan şartlar tek tek sayılmış, bunlar içinde ( b-2 ( "Tapuda iş yeri olarak görünen yerlerde, umuma açık istirahat ve eğlence yeri açılması durumunda, yönetim planında aksine bir hüküm yoksa kat maliklerinin oyçokluğu ile aldığı kararın bulunması" öngörülmüştür.
Dava konusu Yönetmeliğe dayanak alınan 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun "yasak işler" başlıklı 24. maddesinin birinci paragrafında; anagayrimenkulün, kütükte mesken, iş veya ticaret yeri olarak gösterilen bağımsız bir bölümünde hastane, dispanser, klinik, poliklinik, ecza laboratuarı gibi müesseselerin kurulamayacağı, ikinci paragrafında da; ana gayrimenkulün, kütükte mesken olara gösterilen bağımsız bir bölümünde sinema, tiyatro, kahvehane, gazino, pavyon, bar, kulüp, dans salonu ve emsali gibi eğlence ve toplantı yerleri ve fırın, lokanta, pastahane, süthane gibi gıda ve beslenme yerleri ve imalathane, boyahane, basımevi, dükkan, galeri ve çarşı gibi yerler, ancak Kat Malikleri Kurulunun oybirliği ile vereceği kararla açıklanır.
Madde hükmünden, anagayrimenkulün, kütüğünde mesken, iş veya ticaret yeri olarak gösterilen bağımsız bir bölümünde hastane, dispanser, klinik, poliklinik, ecza laboratuarı gibi müesseselerin kurulamayacağı, ayrıca anagayrimenkulün kütüğünde mesken olarak gösterilen bağımsız bir bölümünde maddenin ikinci paragrafında sayılan faaliyetlere, ancak kat malikleri kurulunun oybirliği ile alacağı bir kararla izin verilebileceği konusunun düzenlendiği, maddede bunun dışında bir sınırlama getirilmediği, esasen işyeri niteliğinde olan bağımsız bölümlerin 634 sayılı Yasanın 24. maddesi 2. paragrafı kapsamında bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, kütüğünde işyeri olarak gösterilen bağımsız bir bölümde, umuma açık istirahat ve eğlence yerinin açılmasının ve işletilmesinin kat maliklerinin oyçokluğuyla verecekleri karara bağlayan Yönetmeliğin 5. maddesinin ( b ( fıkrasının 2. bendi mevzuata, mülkiyet hakkına ve çalışma özgürlüğüne uygun bulunmamaktadır.
SONUÇ : Açıklanan nedenlerle, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 5. maddesinin ( b ( fıkrasının 2. bendinin iptaline, 120.00.-YTL yargılama gideri ile 900.00.-YTL vekalet ücretinin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine 26.04.2006 gününde oybirliği ile karar verildi.
